Een overlijdensaangifte is de registratie van het overlijden van een persoon bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de plaats van overlijden.
Voorwaarden
Bij aanvraag dien je de nodige bewijsstukken mee te brengen (zie bewijsstukken).
Bewijsstukken
Bij de aangifte van het overlijden moet je volgende documenten meebrengen:
-
digitaal overlijdensattest dat de dokter heeft geschreven
-
identiteitskaart van de overledene
-
identiteitskaart van de aangever
-
rijbewijs van de overledene (indien van toepassing)
-
eventueel een laatste wilsbeschikking van de overledene.
Bij een verdacht of gewelddadig overlijden neem je volgende extra digitale documenten mee:
-
proces-verbaal van een officier van de politie
-
toelating tot begraven of crematie van de procureur des Konings.
Procedure
Een overlijden moet zo snel mogelijk aangegeven worden bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar de persoon is overleden.
-
De vaststelling van het overlijden zelf gebeurt door een arts. Hij of zij stelt een digitaal overlijdensattest (sterftecertificaat) op.
-
Sterft iemand thuis, dan verwittig je de huisarts of dokter met wachtdienst.
-
Overlijdt iemand in een ziekenhuis of een andere zorgvoorziening, dan zorgt de verantwoordelijke daar voor een digitaal overlijdensattest.
-
Bij een dodelijk ongeval stelt de politie in het bijzijn van een arts een digitaal proces-verbaal op.
-
-
Vervolgens moet het overlijden zo snel mogelijk aangegeven worden (de overlijdensaangifte zelf) bij de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente waar de persoon is overleden.
-
Meestal zorgt de begrafenisondernemer voor de overlijdensaangifte en alle administratieve formaliteiten. Maar je kan dit ook zelf doen.
-
-
De ambtenaar van de burgerlijke stand maakt een akte van overlijden op. Dit is het officiële bewijsstuk van het overlijden.
Denk eraan om de volgende personen of instellingen ook op de hoogte te brengen van het overlijden:
-
bank
-
notaris
-
verzekeringsmaatschappij
-
ziekenfonds
-
pensioendienst
-
belastingen
-
huiseigenaar
-
waterbedrijf
-
leverancier van gas en elektriciteit
-
werkgever
-
…
Nieuw vanaf 2026: Digitale overlijdens aangifte
Het proces dat overlijdens administratief verwerkt, start op dit moment nog altijd op papier: de arts die het overlijden vaststelt, doet dit met een formulier op papier. Sommige delen van het administratief proces dat volgt, verlopen verder digitaal. Andere delen niet, en dat kan vlotter.
Vanaf januari 2026 gebeurt de aangifte helemaal digitaal. Een nieuw decreet is hiervoor gepubliceerd. Dit project 'Digitale aangifte overlijden' heeft als doel om dat proces volledig digitaal te doen verlopen via het platform 'eLys'. Zo hergebruiken we gegevens maximaal, en geraken ze vlot uitgewisseld: tussen artsen, uitvaartondernemers, lokale besturen en Departement Zorg.
Hoe zal dat proces vanaf 2026 dan concreet verlopen?
Begin 2026 zullen artsen overschakelen op de nieuwe digitale werkwijze, die vanaf dat moment decretaal verplicht zal zijn voor alle overlijdens in Vlaanderen. De arts die het overlijden vaststelt, doet dit niet langer op papier, en geeft de overlijdensgegevens in via een webtoepassing (eLys).
Lokale besturen ontvangen meteen de juiste informatie via eLys voor de opmaak van de overlijdensakte.
De uitvaartondernemer geeft op zijn beurt via eLys de nodige informatie door, waarna hij de afgeleverde toestemming tot begraven of crematie ontvangt. Ook de laatste wilsbeschikking is via het systeem ter beschikking, zodat de uitvaart zeker overeenstemt met de wensen van de overledene. De informatie over de laatste wilsbeschikking komt vlot tot bij de uitvaartondernemer en het juiste lokaal bestuur.
Dankzij het platform vereenvoudigt de dossierverwerking door Departement Zorg en verbetert de datakwaliteit.